Lazerle göz ameliyatları hakkında bilinmeyenler

Miyopi, hipermetropi, astigmatizm ve presbiyopi gibi göz kusurlarının tek çaresi bugüne kadar gözlük veya lens kullanmaktı. İşte göz kusurlarının lazer tedavisi hakkında merak edilenler…
Göz Hastalıkları Uzmanı Doç. Osman Oram, gözdeki kırma kusurlarında uygulanan lazer ameliyatlarını anlatıyor. Dr. Gelişen tıp sayesinde, gözlüklere veya kontak lenslere veda edebiliriz

Gözümüzün önündeki engeller kalkıyor
Miyopi, hipermetropi, astigmatizm veya presbiyopi… Belki çoğumuzun yaşadığı, belki de çok yakınlarımızda var olan göz kusurları… Zaman zaman sohbetlerin bu çok sık rastlanan problemler üzerinde yoğunlaştığını da fark ederiz. Kimi uzağı göremez, kimi yakını… Kimi lenslerinden yakınır, kimi gözlüklerinden… Bir türlü kullanımına son veremediğimiz gözlükler, zaman zaman yerini kontak lenslerle değiştirir.
Çok değil, 20 – 25 yıl önce hayatımıza giren kontak lenslerin kullanım zorlukları da hala yakınma konusudur… Ve sene 2006, gözlük ve kontak lensi bir kenara bırakacağımızdan, gözlüksüz bir yaşamdan bahsediyor bugün uzmanlar.
Göz Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Osman Oram, kontak lensin ve gözlüğün insan hayatında önemli bir yer tutmasına karşın kullanım zorlukları yüzünden bazı hastalar için sıkıntı yarattığını hatırlatarak, gözlük ve lenslerin tarihe karışacağını söylüyor.
Dr. Oram, “10 sene içinde öncelikle gözlük ve daha sonra da kontak lens, artık kullanılmayan ve geri kalmış cihazlar olarak anılacaktır” diyor.
Dr. Oram, konuyla ilgili merak edilen soruları cevaplandırıyor…
Gözdeki kırma kusurları nelerdir?
Gözdeki kırma kusurları; özetle gözün net görmesini engelleyen bir takım göz bozuklukları olarak tanımlanabilir. Kırma kusurları; miyopi, hipermetropi, astigmatizm ve presbiyopi olarak dört gruba ayrılır.
Miyopi; uzağı görememe olarak tanımlanan bir görme kusuru iken, hipermetropi; genellikle yakını görememe olarak tanımlansa da, hem uzağı hem yakını görmede problem yaratan bir kırma kusurudur.
Astigmatizm; tek başına ya da miyopi veya hipermetropi ile birlikte bulunabilen, cisimlerin odaklanmasında, net görülmesinde bozukluk yaratan, sıklıkla baş ağrısına ve gözde uyum zorluğuna neden olan bir kırma kusurudur. Şekillerin bozuk görülmesi, istenilen formda görülememesi olarak da özetlenebilir.
Presbiyopi ise; 40 yaşın üzerinde ortaya çıkan ve yakından okurken ya da çalışırken gözlük kullanmayı gerektiren bir kırma kusurudur.
Kırma kusuru ortaya çıkmadan engellenebilir mi, alınabilecek önlemler var mı?
Ne yazık ki, kırma kusurlarının oluşmadan engellenmesine ya da oluştuktan sonra ilerlemesinin durdurulmasına yönelik bilinen başarılı bir tedavi yöntemi yok. Ancak erken yaşlardan itibaren yapılabilecek düzenli kontrollerle özellikle çocuklarda gelişen belirgin kırma kusurlarının mümkün olduğu kadar erken dönemde belirlenmesi çok önemlidir. Çünkü kırma kusurlarının oluşmasının ya da ilerlemesinin engellenememesine karşın, erken tanı ve tedaviyle kırma kusurlarına bağlı çocukluk döneminde oluşabilecek göz tembelliğinin ve buna bağlı kalıcı görme azlığının engellenebilmesi mümkündür. Bu nedenle, önlem olarak, kırma kusurlarının erken dönemde belirlenebilmesi için tüm çocukların erken yaşlardan itibaren düzenli olarak göz kontrollerinin yapılmasını öneriyoruz.
Kırma kusurlarının tedavi yöntemi nedir?
Kırma kusurlarının neden olduğu görme bozukluğu gözlük ya da kontakt lensle geçici olarak düzeltilebilir ancak bu yöntemlerle kalıcı düzeltme yani kesin tedavi mümkün değildir.
Gözün miyopi, hipermetropi ve astigmatizm gibi görme kusurlarının kalıcı olarak düzeltilmesinde, gözlük ya da kontakt lens kullanmaksızın net görmenin sağlanabilmesinde bugün için kullanılan en gelişmiş ve hassas yöntem excimer lazer tedavisidir.
Son dönemde, yaşa bağlı yakın görme bozukluğu yani presbiyopinin de excimer lazerle tedavi edilmeye başlanması sayesinde artık uzak gözlükten ve lensten kurtulmanın yanı sıra ‘‘kitaplar da gözlüksüz okunabilecek’’ diyebiliyoruz.

Gözlüksüz bir hayat bizi bekliyor yani…
Evet, gözlüksüz bir hayata doğru ilerliyoruz. Miyopi, hipermetropi ve astigmatizmi excimer lazer kullanarak zaten başarı ile tedavi edebiliyorduk. Ancak 40 yaşın üzerinde herkeste ortaya çıkan yakın görme bozukluğu presbiyobinin excimer lazer ile tedavisi yakın zamana kadar mümkün değildi ve yakın gözlükten kurtulmak için hassas bir başka yöntem de yoktu. Son yıllarda geliştirilen yeni bir excimer lazer tedavi yöntemiyle artık yakın gözlükten de lazer hassasiyetiyle kurtulmak mümkün hale geldi.
Şu an için, excimer lazer 40 yaşın üzerinde, hipermetropi ile birlikte presbiyopisi olan, bu nedenle uzak ve yakın için iki ayrı gözlük ya da uzak-yakın bir arada (bifokal veya multifokal) gözlük kullanmak zorunda olan hastaların, hem uzak hem de yakın görme bozukluğunu aynı anda düzelterek uzağı ve yakını gözlüksüz iyi görmelerini sağlamak amacıyla kullanılabiliyor.
Yakın gelecekte uzak için görme bozukluğu olmayan ve sadece yakında görme kusuru olanların da excimer lazer ile tedavisi de mümkün olacak ve okurken ya da yakın mesafede çalışırken de gözlük kullanmak zorunda kalmayacak.
Yakın görmenin düzeltilebilmesi için, 40 yaş üzerindeki hastalarda, gençlerde uygulanan lazer tedavisinden daha farklı bir yöntem mi kullanılıyor?
Excimer lazer tedavisinde günümüzde en hassas olarak kabul edilen ve son yıllarda her yaştaki hastalarımızın büyük çoğunluğunda da uyguladığımız yöntem; ‘‘kişiye özel’’ excimer lazer tedavisidir. 40 yaş üzerindeki olgularda yakın görmeyi lazer ile düzeltmek için uyguladığımız yeni yöntem de yakın görmeye yönelik ek düzeltme özelliği dışında rutin olarak kullandığımız kişiye özel excimer lazer tedavisinden farklı değildir.
Kişiye özel excimer lazer tedavisi, her gözün kendisine özgü olan görme kusurunun mümkün olan en hassas şekilde belirlenmesi ve düzeltilmesi amaçlanarak geliştirilmiş bir yöntemdir. Kişiye özel yöntemde görme kusurunun niteliği klasik gözlük muayenesiyle değil wavefront analiz cihazıyla belirlenir.
Wavefront analiz cihazı, güçlü teleskoplarda görüntü kalitesinin netleştirilmesi amacıyla geliştirilen dijital teknolojiye dayanarak, kırma kusurunu klasik gözlük muayenesinden 25 kez daha hassas ve güvenilir şekilde ölçme yeteneğine sahiptir. Cihaz aracılığıyla elde edilen ölçüm gözün detaylı görme haritasını vermekte ve parmak izi gibi ölçülen göze özel olmaktadır.
Yeni excimer lazer yakın görme düzeltme yönteminde wavefront analiz cihazından sağlanan göze özel görme kusuru verileri lazerin bilgisayarına aktarılmakta ve hipermetropisi olan 40 yaş üzerindeki olgularda uzak için görme kusurları düzeltilirken yakını da iyi görmeyi sağlayacak özel bir ek düzeltme yapılmaktadır.
Yöntemde, her iki gözde görme kusuru yüksek hassasiyetle ve göze özel olarak belirlendiği ve düzeltildiği için iyi bir uzak görme keskinliği ile birlikte günlük yaşamda yakını gözlüksüz görebilme hedeflenmektedir. Yöntemin bugüne kadar uygulanmakta olan light touch konduktif keratoplasti (yumuşak dokunuş radyofrekans yöntemi) ve monovizyon lazer gibi yöntemlere göre önemli üstünlükleri arasında kişiye özel excimer lazer tedavisinin yüksek hassasiyetiyle düzeltme yapılabilmesi ve sadece tek gözün değil her iki gözün birlikte uzağı ve yakını iyi görebilmesinin sağlanabilmesi sayılabilir.
Özetle kullandığımız yeni yöntem, yıllardır kullandığımız kişiye özel excimer lazer tedavisinin gelişmiş ve bilgisayar aracılığıyla yakın görmeyi de düzelten şekilde ayarlanmış halidir.
Göz kusurlarının tedavisinde lazerin, ileri yaşlarda herhangi bir komplikasyon çıkarma riski var mı?
İlk olarak 1988 yılında kullanılmaya başlanılan excimer lazer tedavisi günümüze kadar tüm dünyada giderek artan sayıda gerçekleştirilen başarılı uygulamalarla milyonlarca kişinin gözlük ve lenslerinden kurtulmasını sağlamıştır.
Bugüne kadar yapılan tedavilerin sonuçları incelendiğinde excimer lazer tedavisi öncesi yapılan değerlendirmenin büyük önemi olduğu, gözlerin lazer tedavisi için uygunluğunun titizlikle belirlenmesi ve lazer tedavisinin sadece uygunluğu belirlenen gözlere yapılması durumunda ileri yaşlarda ortaya çıkan önemli bir komplikasyon görülmemiştir. Ayrıca yanlış bir kanının aksine excimer lazer tedavisi gözde katarakt oluşumuna neden olmaz ve katarakt tedavisini olduğu gibi ileride göze yapılması gerekebilecek diğer tedavileri de engellemez.
Diyabet hastaları da excimer lazer tedavisi yapılamayan hasta grubu içerisinde midir?
Diyabet hastalığı kontrol altında olan; diyabetik retina problemi olmayan hastalarda rahatlıkla excimer lazer tedavisi yapılabilir. Şu an için, ileri derecede diyabetik problemi olan ve diyabetik retinopati dediğimiz retina değişimleri olan hastalarda ise bu işlemi uygulamıyoruz.
Keratokonus adı verilen kornea problemi olan, kornea kalınlığı yeterli olmayan, ileri derecede romatizmal hastalığı bulunan kişilere ve göz tansiyonu problemi olan hastalara da lazer tedavisi yapamıyoruz. Excimer lazer tedavisinden en başarılı sonuçların alınabilmesi için işlem öncesinde gözün uygun yapıda ve tedavi için gereken özelliklere sahip olduğuna dair hastanın ayrıntılı değerlendirmesinin yapılması büyük önem taşıyor.
Bir önceki Göz yorgunluğu nedir? Nedenleri nelerdir? başlıklı konumuzda göz yorgunluğu hakkında bilgiler sunulmuştu.
Bakılanlar: Uzagı göremeyenler için göz amelyatı mümkünmüdür, uzak görme bozukluğu ameliyatı, eximer lazerin zarari var mi, uzaqgorme emeliyyatdan sonra yakin gorme, göz ameliyatından sonra yapılamayanlar