MİKROSKOPİK İNCELEME Faydaları

Hücrelerin yanı sıra mikroplar da bulunabilir. • Hücresel parçacıklar – Nötrofil tipi akyuvarlar irinli ya da irinli-mukuslu balgamda bol miktarda ve parçalanmış olarak bulunur. Alyuvarlara, akut akciğer hasta­lıklarında, özellikle kanlı salgılarda bol miktarda rastlanır. Astım krizlerinde akyu­varların yüzde 60′mdan fazlası eozino-fildir.
MİKROSKOPİK İNCELEME
Mikroskopik inceleme balgamın içer­diği akyuvarları; öbür kan hücrelerini ve epitel hücrelerini; esnek lifler, Cur-schmann spiralleri, Charcot-Leyden kristalleri ve ekinokok çengelleri gibi belirli hastalıklardaki özel oluşumları; Koch basili, pnömokoklar gibi hastalık etkeni mikroorganizmaları belirlemeye yarar.
Mikroskopik incelemede balgam, hücresel parçacıkların karıştığı mukus kütlesi biçiminde görülür
Solunum yolları epi-telinden kopan hücreler de görülebilir. Epitel hücreleri yassı epitel (üst solu­num yollan epiteli), silindirik epitel (bronş epiteli) ya da yuvarlak epitel (hava kesecikleri epiteli) tipinde olabi­lir. Yuvarlak hücreler yağ cisimcikleri ve siyah antrakoz pigmentleri gibi mad­deler içerebilir. Antrakoz özellikle kö­mür tozlarının çok uzun süre solunma­sından kaynaklanan, bu nedenle kömür madeni işçilerinde sık görülen bir solu­num sistemi hastalığıdır. Ayrıca mitral hastalığını düşündüren pigmentli hücre­lerin belirli bir tanı değeri vardır. Söz konusu hücreler hemosiderin cisimcik-leH içeren yuvarlak hücrelerdir. Genel­likle mitral hastalığına bağlı olarak ak­ciğerde, kan birikimi sonucunda ortaya çıkarlar.
Mikroskopik muayenede tümör hücrelerine de rastlanabilir. Tümör hücreleri genellikle büyük ve çok çe­kirdeklidir. m • Özel oluşumlar – Balgamda hastalı­ğa göre değişen bazı özel oluşumlara rastlanır.
– Esnek lifler. Esnek liflerin varlığı ak­ciğer dokusunda yıkıma neden olan ve­rem, akciğer apsesi ve kangren gibi hastalık süreçlerini gösterir.
Taze balgam üzerinde yapılan ince­lemede esnek lifler büklümlü, çift kon-turlu, uçları sivri ve ışığı güçlü biçim­de kıran bir yapı gösterir. Birbirlerine paralel ya da iç içe girmiş biçimde uza­yabilirler.
– Charcot-Leyden kristalleri. Astım krizi sırasında ya da krizden sonra bal­gamda bulunur. Baklava dilimi ya da iki uzun piramit biçiminde renksiz kris­tallerdir.
– Curschmann spiralleri. Bunlara da astım hastalarının balgamında rastlanır. Çıplak gözle görülebilecek uzunluğa erişebilirler. Ortada ışığı kıran sarmal bir eksenin çevresinde kıvnknış mu-kuslu kılıftan oluşurlar.
– Dittrich tıkaçları. Grimsi ya da sa-4 nmsı gri renkte ve dan tanesi büyüklü-^ günde olan bu tıkaçlar irin parçacıkla-Jf nndan, doku artıklarından ve yağ asit-| lerinin iğne biçimli kristal kümelerin-t den oluşur. İrinli solunum yolu iltihap-
* lannda ve bronşektazilerde (bronş ge-
* nişlemesi) görülür.
– Ekinokok çengelleri. Akciğere ya da bronşa açılmış ekinokok kistlerinin bu­lunması durumunda rastlanır. Aynca balgamda kist zan parçacıklan vardır. Bunlar kıvnlmış katmanlar biçiminde­dir. Çengellerin ucu kıvrık, yapışma yerleri güçlüdür.
• Hastalık etkeni mikroorganizma­lar
– Koch basili araştırması. Balgamın en yoğun olduğu bölgeden alınan örnek, bu basilin asite ve alkole dirençli olma­sından yararlanılarak kolay görülmesi­ni sağlayan Ziehl-Neelsen boyasıyla boyanır.
Koch basili balgamda bulunmazsa, “zenginleştirme” yöntemine başvuru­lur. Bu yöntemin amacı bol miktarda basili çok küçük bir alanda yoğunlaştır-*maktır. Zenginleştirme yöntemiyle de sonuç alınmazsa, örneği özel besiyerle-rine ekerek ya da deney hayvanına ve­rerek biyolojik araştırma yapılabilir. Balgam mikropsuz tuzlu su eriyiğiyle kanştırılarak kobayın kalçasına enjek­siyonla verilir. Yaklaşık bir ay sonra hayvan Öldürülür. Balgamda mikrop varsa karın ya da kasık lenf bezlerinde iltihaplanma olduğu görülür.
– PnÖmokok, streptokok, stafilokok araştırması. Bu bakteriler solunum yol­larının alışılmış mikroorganizmalan ol­duklarından fazla önem taşımazlar. Mikroskop muayenesinde mantarlara ve spiroketlere rastlanabilir. Ama bun­ların da tam değeri yoktur.___