Patates

Dünyada patates kızartması yapılmayan yer var mı acaba?

Güney Amerika kökenli bu sebze, Amerika’nın keşfinden sonra bütün dünyaya yayılmaya başladı ve her yerde de itibar gördü. Çünkü hem besin değeri yüksek, hem sağlıklı, hem de mutfaklarda kullanım alanı geniş. Etli, etsiz ana yemek, püre, garnitür, kızartma, böreklerinizde harç veya salata olarak her an imdadınıza yetişebilir.

Üstelik ucuzdur. Patates öyle bir sebze ki, insanın “ya olmasaydı” diye düşünesi bile gelmiyor. İster ana yemek, ister garnitür, ister salata; ne yapsanız yakışıyor
Türkiye’de yılda 6 milyon ton kadar patates üretiliyor. Bunun 1 milyon tondan fazlası Nevşehir’de yetişiyor. Uzun süre dayanıyor, ucuz, zahmetsiz bir sebze. Öyle yanında fazla da bir şeye gereksinim duymadan da tüketiliyor. Bir zamanlar savaşa giden orduların neredeyse tek tayını patates olmuş. Yetiştirilen patateslerin kabuğuna, etlerine ve yetiştikleri yere göre isimler alıyor. Kayseri ve Niğde yörelerinde yetişen daha çok patates nişastası yapımında kullanılan açık kahverengi ve ince kabuklu bir tür olan beyaz patates. Adapazarı, İzmir ve Kocaeli’nde yetişen sarıkız ise yemeklik olarak ideal. Beyaz etli olanlar nişasta bakımından zenginken, proteininin değeri düşüyor. 100 gram patateste 80 kalori, 2 gram protein, 17 mg karbonhidrat, 7 mg kalsiyum, 53 mg fosfor, 20 mg C vitamini var. Yılın hiçbir zamanı bulmakta da güçlük çekmezsiniz.

Her zaman söylenir, bir kez daha söylense sorun olmaz; patatesin besin değerinin büyük kısmı kabuğunda olduğundan soymak yerine özel bıçağı ile kazımak daha iyidir. Yine kabukları soyularak pişirilen patates C vitaminin yüzde 25’ini kaybediyor. Bu nedenle patatesi fırında kabuğuyla veya buharda ya da az suda pişirmek gerek. Soğuk ve tuzlu suda beklettikten sonra bol ve kızgın yağda pişen patatesler gerçekten harika ve kıtır kıtır oluyor. Köfte yaparken içine rendelenen patates hoş bir lezzet katılıyor. Ayrıca bizde pek yapılmaz ama rendelenmiş patates kızartması ki, adına röşti deniyor, harika bir garnitürdür. Buzdolabında patates bekletmek neden önerilmez? Çünkü patatesin nişasta oranının artmasına ve şekerlenmesine neden olur. Böylece kendi özgün tadından uzaklaşır. Yine de tüketirken nişastalı bir besin olduğu, abartılırsa size kilo olarak döneceğini unutmamak gerekiyor.