Uçuş fobisi

Kişi günler öncesinden uçak biletini alırken,havaalanına giderken, hatta uçak resimlerine bakarken bile kaygı duymaya başlar. Bununla bağlantılı olarak uçuş korkusu, uçakla seyahat sırasında, insanların %85’inin yaşadığı yaşama içgüdüsüyle oluşan doğal bir korkudur. Zihninde uçuş anındaki felaket senaryolarını canlandırır,birebir yaşar.

Kanatları olmayan bir varlık olan insan için uçmak,  kendi doğasına aykırı bir durumdur. Uçuş fobisinin uçuş korkusundan farkı; korkulması muhtemel olan bir olay karşısında kişiyi hareketsiz kılması, yoğun aşırı ve mantıkdışı olmasıdır
Uçağın motorunun alev alması, hosteslerin tehlike anındaki yaptığı anonslar,uçağın düşüşü sırasında yolcuların çığlıkları..Uçak havalanmadan dahi zihinde kurgulanan felaketler bedensel tepkiler eşlik ederek yoğun bir biçimde yaşanır. Uçuş fobisinde; kişi uçağa binmeden, zihnindeki uçak çoktan düşmüştür.
Fobinin oluşma nedenleri farklılık gösterebilir.  Kişinin bilinçaltında gizli olan olumsuz yaşam deneyimleri,  travmaları şekil değiştirerek uçuş fobisi olarak ortaya çıkabilir. Kişi savunma mekanizması olarak,  kabul edilemeyen düşünce ya da durumları daha kolay başa çıkabileceği uçuş fobisine dönüştürür.
İnsanın kontrolü kaybetmeye dair inancı, olumsuz düşünceler üreten düşünce yapısı,  olumlu uçuş deneyimi fırsatının olmaması, medyada uçak kazalarının abartılı şekilde anlatılması, uçak kazalarıyla ilgili belgeseller ve filmler izlenmesi,uçuş sırasında kaza tehlikesi atlatılması, uçuş kazalarında bir yakınını kaybetmesi, kişide ebeveynlik rollerinin getirdiği kontrol duygusu olması gibi faktörler insanlarda uçuş korkusuna ve yoğunluğuna bağlı olarak uçuş fobisine neden olabilmektedir.
Uçuş fobisi olan kişinin Havacılık sektörüne ilişkin doğru bilgilendirilmesi, tedavinin ilk basamağıdır. Danışanla hangi teknik kullanılarak çalışılırsa çalışılsın uçaklar  ve uçak seyahati hakkında bilgi sahibi olan kişi otomatik olarak rahatlayacak kaygısı belirli bir ölçüde azalacaktır.
Davranışçı terapistler sistematik duyarsızlaştırma yöntemiyle kişileri aşama aşama ilerleyerek,  psikodinamik tekniklerle çalışan psikologlar hipnoz, serbest çağrışım gibi yöntemlerle korkuyu bilinç düzeyine çıkararak uçuş fobisinin kolaylıkla yok olmasını sağlamaktadırlar. Nefes egzersizleri alternatif bir yol olarak sıkça kullanılmaktadır. Son zamanlarda NLP teknikleri ile çalışan psikologlar olmakla birlikte, terapinin uçuş fobisi tedavisinde sağlıklı ve etkili bir yöntem olduğu belirtilmelidir.
 
 
Psikolog
Ezgi Demirer
REEM Nöropsikiyatri