Ucuz kemoterapi kanseri tedavi eder mi?

Tıp dergisi Lancet, gelişmekte olan ülkelerde kanser vakalarındaki artışın, düşük maliyetle engellenebileceğine dair bir makale yayınladı.
Makalede çözümün, ilaç firmalarının ürettiği markalı ilaçlar yerine patentsiz ilaç kullanımından geçtiği belirtildi. Düşük maliyetli kemoterapiye örnek olarak da çocuklarda görülen burkitt lösemi gösterildi ve “Patentsiz ilaç kullanarak kemoterapiyi 50 dolara mal etmek mümkün.
Patentsiz ilaç kullanarak kanser maliyetini düşürmek mümkün mü? Lancet dergisinde yayınlanan makaleyi değerlendiren onkologlar, düşük maliyetli kemoterapi tedavisiyle kanserin etkin şekilde tedavi edilip edilemeyeceği konusuna açıklık getirdi. Tedavinin başarı oranı ise yüzde 50″ ifadesi kullanıldı

Onkoloji uzmanları, Lancet’te yayınlanan makaleyi değerlendirdi ve ‘Düşük maliyetli kemoterapi kanseri etkin şekilde tedavi edebilir mi, ucuz ilaçlar, kanser tedavisinde başarı oranını nasıl etkiler? sorularının cevabını verdi.
İstanbul Bilim Üniversitesi Onkoloji Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Gökhan Demir, kanserde tedavi maliyetinin düşürülmesi için izlenen yolun tehlikeli ve güvensiz olduğunu söylerken, Tıbbi Onkoloji Derneği Başkanı Ahmet Demirkazık, “Bu ilaçlar da bir takım testlerden geçirilerek onay alıyorlar, o yüzden bu ilaçların kullanılmasında bir sorun yok, tedavinin başarı oranı açısından da bir sakıncasının olmaması lazım” ifadesini kullandı. İşte onkologların ucuz kemoterapi ile ilgili yorumları:
Prof. Demir: “Tehlikeli ve güvensiz bir yol”
Bilim Üniversitesi Onkoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Gökhan Demir “Kanserle mücadelede önemli olan, kanseri engelleyecek veya erken teşhis ederek etkin tedavi yapacak politikalar üretmektir. Patentsiz ilaçların kullanılması, kanserde tedavi maliyetinin düşürülmesi için izlenen bir yol, ancak bence bu tehlikeli ve güvensiz bir yol. Çünkü tedavinin etkinliği açısından riskli sonuçlar doğurabilir, kanser tedavisinde etkinlik önemlidir ve ilaç seçimi kanser tedavisinde başarı oranını etkileyebilir.
Kanseri daha ucuza tedavi edeceğiz diye, etkinliği kanıtlanmamış ilaçları kullanma tedirginliği yaşamamak gerekir. Ancak patentli ilaçta tedavinin başarı oranı yüzde yüz, diğerlerinde daha düşük demek de mümkün değil. Bu tür ilaçların çok sıkı kontrol ve denetim altında kullanılması gerekir. Patentsiz ilaçların biyoyararlılığının da sıkı şekilde denetlenmiş ve araştırılmış olması gerekir.

Biyoyararlılığı kanıtlanmış jenerik ilaçlar kullanılabilir, jenerik ilaçlar Türkiye’de de kullanılıyor ve denetimleri de mutlaka yapılıyor. Kanser tedavisinde ilaçların maliyetini karşılayamayan ülkeler mevcut. Örneğin lösemi hastası bir çocuğu, yüksek ilaç maliyeti nedeniyle tedavi edemeyip evine gönderen ülkeler var ama Türkiye’de böyle bir durum söz konusu değil. Türkiye’de antibiyotiğe harcanan para, kemoterapiye harcanandan daha fazla. Biz Türkiye’de hem patentli hem de etkin ilaçları kullanarak hastalarımızı tedavi ediyoruz.”
Prof. Turhal: “Araştırmaların yeterliliği önemli”
Marmara Üniversitesi Onkoloji Bölüm Başkanı Serdar Turhal “Patentsiz ilaç veya patent süresi dolmuş ilaçların eşdeğerlerini kullanarak kemoterapi maliyetlerini azaltmak mümkün, genel olarak bu tür ilaçların hepsinde düşük maliyet sağlamak olası. Ancak buradaki tek endişe; bu ilaçların gerçekten eşdeğer olduğuna dair çalışmaların ne kadar yeterli olduğudur. Çünkü bu ilaçlara patent almak için on binlerce hasta üzerinde araştırma yapılıyor. Bu moleküllerin üretilmesinden sonra başka ülkelerde de moleküller üretilir ancak bunlar ne kadar güvenlidir, mesele buradadır. Bununla ilgili bugüne kadar çok önemli bir sorun çıkmadı. Kullandığımız ilaçların eşdeğerleri çıktığında biz daha önce görmediğimiz bazı alerjik reaksiyonlar gördük. Çünkü molekül aynı olsa da kullanılan diğer sıvılar veya maddeler farklı olabilir.
Eşdeğer ilaç üreten firmalar başkasının mirası üzerine oturmuş gibi oluyorlar ama olumlu tarafı tedavinin daha ucuza mal ediliyor olmasıdır. Orijinal molekül üreten firmaların savı da bu yöndedir, onlar da jenerik ilaçların yüzde yüz aynı olmasının mümkün olmadığını söylüyor. Bu ilaçlar, imkanları kısıtlı ülkeler tarafından kullanılabilir, Türkiye de jenerik ilaç kullanılması açısından ciddi yol kat etmiş durumdadır.”
Prof. Demirkazık: “Biyoyararlılık testinden geçiriliyor”
Tıbbi Onkoloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Ahmet Demirkazık “Bu makalede bahsedilen ‘off patent’, patent süresi dolmuş demek. Bir ilaç araştırıcı grubu ilaç geliştirici patent alırsa 10-15 yıl onun patenti olduğu için başka firmalar üretemiyor ama patent süresi dolunca onun jenerikleri yapılıyor. Jenerikler çıkınca fiyat otomatik olarak düşüyor, yani patent süresi dolmuş olduğu için başkaları da bu ilaçları yapıyorlar. Ancak bu ilaçlar da ülkelerin sağlık bakanlıklarının onayı ve kontrolünde yapılarak kullanılıyor.
Bu ilaçlara patentsiz demek yanlış olur çünkü patent hakkı, ilacı ilk geliştiren firmaya aittir. Ama üretimi sürekli olunca, ilacı Hindistan da yapıyor, Çin de. Bir molekülün patent süreci dolunca firma da mecburen fiyatını düşürüyor ve dünyanın her yerinde daha ucuz ilaçlar çıkıyor. Bir kanser ilacının geliştirilmesi için yaklaşık bir milyar doların üzerinde para harcanıyor, firma ancak on sene boyunca bu parayı kazanıyor, ondan sonra da jenerikleri çıkıyor ve bunlar off patent oluyor. Bu ilaçlar da bir takım testlerden geçirildikten sonra onaylanıyor. O yüzden bu ilaçların kullanılmasında bir sorun yok, tedavinin başarı oranı açısından da bir sakıncasının olmaması lazım, çünkü bu ilaçlar bioyararlılık açısından da denetimden geçiriliyor.”
Bir önceki Kanser virüsü evlilik dışı ilişkiyle yayılıyor başlıklı konumuzda cinsel yolla bulaşan hastalıklar, rahim ağzı kanseri ve smear testi hakkında bilgiler sunulmuştu.
Bakılanlar: onkoloji bolumu sozluk