BAĞIRSAK TIKANMASI Faydaları

Me­kanik tıkanmanın da kendi içinde akut ve subakut biçimleri olabilir. Sonuçlan çok ağır olabilen, erken ve doğru tanı ile za­manında tedavi edilmediğinde Ölümle sonuçlanabüen bir hastalıktır.
Değişik bağırsak tıkanması tabloları arasında, oluşma biçimi ve hastalığın gelişme hızına göre farklılıklar görülür.Bağırsak tıkanmaları mekanik ve di­namik tıkanma olarak ikiye aynin:. Basit ba­ğırsak tıkanması olarak da bilinen me­kanik tıkanmanın (mekanik ileus) gidişi subakut olabilir. Bu tabloda bağırsak geçişi engellendiği halde bağırsak kan dolaşımı normaldir.
BAĞIRSAK TIKANMASI:Bağırsak tıkanması, dışkının bağır­sak kanalında ilerlemesinin tam ve kalı­cı olarak engellenmesiyle ortaya çıkan bir hastalık tablosudur
Mekanik tıkanma­nın Öteki türünde ise boğulan bağırsak parçası geçişi engelleyerek kangrene kadar gidebilen kan akımı bozukluklan yapar ve çok ağır bir tabloya neden olur. Aynı tablo bağırsak dönmesi (vol-vulus), bağırsak invajinasyonu ve bo­ğulmuş fıtıklarda da gelişebilir. Dinamik tıkanmanın (dinamik ileus) en sık görülen tipi, karın zan iltihapla­rında ortaya çıkan paralitik ileustur. Bu durumda bağırsak duvanndaki sinir ağı­nın felci sonucunda bağırsak kaslan ça­lışamaz. Bu nedenle bağırsak içeriğinin ilerlemesi engellenir.
MEKANİK BAĞIRSAK TIKANMASI
Bağırsak kanalı bağırsak dışı etkenler nedeniyle tıkanmıştır. Bağırsak duvan-nın dışında bulunan hastalık etkenleri bağırsak kanalına dıştan baskı yaparak bütünüyle tıkanmasına neden olur. Ge­nellikle dölyatağı, yumurtalık ya da düzbağırsak (rektum) tümörleri bulun-duklan organın dışına taşarak bağırsak duvarlanna dayanıp baskı yapar ya da karın içi ameliyatlar sonrasında gelişen yapışıklıklar bağırsağa yavaş yavaş bas­kı yaparak kanalı kapatacak düzeye ula­şabilir. Bağırsak kanalında geçişi engel­leyen hastalık bazen de bağırsak duva­rında ortaya çıkar. En sık görülen nede­ni bağırsak kanseridir. Aynca bağırsa­ğın iyi huylu tümörleri, bağırsak veremi ve Crohn hastalığı da tıkanma nedeni Bağırsak boğulması bir bağırsak kıvrımının bağırsak askısıyla birlikte kendi ekseni etrafında burkulması sonucunda oluşur. Burkulma sırasında bağırsak askısının kan damarları baskıya uğradığında kan akımı engellenir ya da bütünüyle durur. Bu nedenle boğulan bağırsak bölümündeki kan uçtaki kılcal damarlarda toplanır. Damarlar üzerindeki basınç arttıkça damar duvarlarının geçirgenliği de artar. Bunun sonucunda “sızan” kan bağırsak kıvrımının duvarlarına yayılır.
Şekilde bağırsak askısıyla birlikte bir bağırsak bölümü görülmektedir. Sağlam bağırsak kıvrımı parlak ve dolgun, bunu izleye felçli (paralitik) bölüm ise sönük ve gevşek görünümdedir. Bağırsağın ön ve arka duvarları, bağırsak içeriği ile dolu bölümler dışında birbirine yapışmış durumdadır. Felcin etkilediği bağırsak kıvrımlarında bağırsağın içindekileri boşaltmaya yönelik sığamsal (peristaltik) hareketler yapılamadığından bağırsak içeriği labilir. Son olarak, dışkı parçalarının ertleşmesi de nedenler arasında sayıl-nalıdır.
Çocuklarda görülen en önemli tıkan-na nedenleri yumaklaşan bağırsak kurt-arı, yabancı cisimler, sertleşmiş dışkı »arçası (fekalom), bağırsak ile safrake-esi arasında oluşan bir fistütden bağırsağa düşen ve bazen bütün bağırsak ka-talını tıkayacak kadar büyük olabilen afra taşlandır.Bağırsak tam olarak tıkandığında o »ölgeden gaz ve dışkı geçişi durur. İunlar tıkanmanın gerisindeki bağırsak :ıvnmlannda birikir. Bağırsak gerilir, ;enişler, içi sıvı ve gaz ile dolar. Biri-:en sıvı safra, pankreas ve bağırsak sal­alarından oluşur. Ama sıvının en inemli bölümü tıkanma noktasının gen­indeki bağırsak bölümünün aşın gerilmesiyle artan kılcal damar geçirgenliği onucunda sızan kandır. Bağırsağın bu «ölümüne damarlardan sıvı sızması, dolaşımdaki kan miktannı azaltarak Ölüm-ül bir şok tablosunun gelişimine neden olur. Aşırı gerilmiş ve tıkanma bölgesi-ıe baskı yapan bağırsak kıvnmı delinir-e, içinde biriken sıvı karın boşluğuna toşalrr ve şok tablosuna karnı zan ilti-ıabı da eklenir.Bağırsak duvarı dışındaki değişimlere bağlı tıkanma: Yumurtalık kanseri. Kanser kütlesi yumurtalıkta biçim bozuklukları yaptıktan sonra komşu organlara yayılarak, yapışıklıklar meydana getirebilir. Bu yapışıklıklardan bazıları invebağtrsağın bir bölümünü aşağıya doğru sürükleyerek burada bir köşeleşme yapar. Böylece ileumun son bölümünde tıkanma oluşur.
Bağırsak duvarı dışındaki değişimlere bağlı tıkanma: Ameliyat sonrası yapışıklıklar. Apandisit ameliyatından sonra, bölgede zamanla oluşan bir yapışıklığın ileumun bir bölümünü boğması görülüyor. Boğulan bağırsak parçası kırmızı-mor renktedir. Tıkanmanın üstündeki bölüm ise genişlemiş ve gergindir.Bağırsak duvarı hastalığına bağlı değişimlerin yol açtığı tıkanma: Bağırsak kanseri. Yatay kalınbağırsağın iç yüzeyinde, geçişi daraltan, halka biçiminde boşluğa doğru büyüyen bir tümör kütlesi gelişmiştir. Kalınbağırsak askısında oldukça büyümüş lenf bezleri gözlenir.gerilmiş bağırsak kıvrımlan ve bunların sigarası hareketleri izlenebilir. Hastanın genel durumunda hızlı ve ilerleyici bir kötüleşme gözlenir. Bağırsaklarda bü­yük miktarda sıvı toplandığından hasta­da su kaybı (dehidratasyon) gelişir. Yüz çizgileri gergindir. Dil ve dudaklar ku­rur. Tabloya ateş de eklenirse, bu bir kann zarı iltihabının belirtisidir. Bu du­rumda karın çok gergindir ve en küçük bir dokunma şiddetli ağrıya neden olur. Hastalık tablosu artık oldukça ağır bir aşamadadır. Gerekli tedavi yapılmazsa, kann zan iltihabı, kalp ve dolaşım ye­tersizliği ya da bağırsaklardan emilen zehirli maddelerin giderek artması so­nucu gelişen zehirlenme ile hasta yitirilir.
Tanı ve Tedavi
Bağırsak tıkanması tanısı, tıkanmanın gerçek nedenini bulmaktan daha kolay­dır. Bazı olgularda geçirilmiş bir kann ameliyatının keşi izi, tıkanma nedeni olabilecek ameliyat sonrası kann içi ya­pışıklıkları düşündürebilir. Tanı açısın­dan en önemli belirtiler hastanın kesin­likle gaz ve dışkı çıkaramayışıdır. Ayn-ca makattan ve koltukaltından yapılan ateş Ölçümleri arasındaki ısı farkının değerlendirilmesi tanıda yol gösterici­dir. Ateş makattan ölçüldüğünde yük­sek, koltuk altında ise normal değerlere yakındır. Durumun Önemi nedeniyle, hasta en kısa sürede hastaneye gönde­rilmelidir. Hastanede hemen hastanın şok tablosu ve sıvı yitimine yönelik te­davisine başlanır ve çekilen filmler ile tıkanma yeri ve özellikleri saptanır. Ama bazı olgularda çekilen filmler çok yararlı olmaz, yalnızca tıkanma belirti­leri saptanabilir. Bu olgularda tıkanma­nın niteliği ancak cerrahi girişim sıra­sında anlaşılabilir. Ameliyat karan ön­cesinde, tıkanma nedeninin bir fekalom (taşlaşmış dışkı parçası) olmadığından emin olmak gerekir. Fekalomlar genel­likle bağırsak tembelliği (atonik bağır­sak) olan kimselerde görülür. Makattan uygulanan bir boşaltıcı ilaç ya da lav­man ile bağırsaklar boşaltılarak bu has­talar rahatlatılabilir. Bu durum dışında hastayı kurtarmak İçin yapılacak tek iş­lem ameliyattır. Ameliyat yöntemi tı­kanmayı oluşturan etkenin tipi, yerleşi­mi ve yapısına göre belirlenir.
BAĞIRSAĞIN
BOĞULMASINA
BAĞLI MEKANİK
TIKANMA
Bağırsak boğulması olguları, bağırsak dönmesi, bir bağırsak bölümünün baş­ka bir parçası içine girmesi (invajinas-yon) ya da fıtıkların boğulması ile ger­çekleşir. İlk iki hastalık tablosu ve te­daviler bu bölümde, fıtık boğulması ise “Fıtıklar” başlığı altında incelen­miştir.
BAĞIRSAK DÖNMESİ
(BAĞIRSAK VOLVULUSU)
Bağırsak dönmesi bir bağırsak bölümü­nün kendi bağırsak askısıyla birlikte ek­seni etrafında dönmesiyle oluşur. Karın zarının bir kıvrımı olan bağırsak askısı bağırsağın belirli bölümlerinden karın boşluğunun arka duvarına uzanır. Karın zannm iki yaprakçığının birbiri üzerine kaynaşması ile oluşmuştur. İki yaprak-çığın arasında bağırsağı besleyen da­marlar bulunur. Kolayca anlaşılacağı gi­bi, dönme bölgesindeki bağırsak kıv­rımlarında kan akımı engellenir, hücre ölümü başlar ve kangrene kadar gidebi­len olaylar gelişir. Böylece, kan akımı­nın engellenmesi ile bağırsak tıkanması aynı zamanda gerçekleşir.
Bağırsak dönmesi hızlı gidişli bir hastalıktır. Erken tanı ile zamanında cerrahi girişim yapılmazsa hasta dola­şım yetmezliğinden yitirilebilir.
Bağırsak duvarı hastalığına bağlı değişimlerin yol açtığı tıkanma: Bağırsak
veremi. Bir bölümü açılmış olarak çizilen ileumun kıvrımlarındaki yapışıklıklar görülüyor. İleum dı§ duvarında tüberküller vardır. Mukoza ülserlerinin etkisiyle bağırsak duvarında büzülmeler oluşur (solda).
Bağırsak içeriğinin yol açtığı tıkanma: Yumaklaşan bağırsak kurtları. Dış kenarı boyunca açık olarak çizilen incebağırsağın son bölümünde dışarı doğru sarkan, düğümlenmiş bağırsak kurtları görülmektedir. Tıkanma nedeni bağırsak kurtlarıdır
Bağırsak duvarı hastalığına bağlı değişikliklerin yol açtığı tıkanma: Crohn Hastalığı: İleumun iltihaplı bölümünden alınan kesitte, bağırsak boşluğunu derece derece daraltan ülserler gösterilmiştir
Nedenleri
En önemli neden, bir bağırsak bölümü­nün olağandışı hareketliliğidir. Bu ha­reketlilik, ilgili bağırsak bölümünün askısının normalden uzun olmasından ya da bağırsak askısı olmaması gere­ken bağırsak bölümlerinde de askı bu­lunmasından kaynaklanır. Öteki hasta­lık nedenleri arasında, geçirilmiş ame­liyatlar sonucu oluşan karın içi yapı­şıklıklar, bağırsak tümörleri ya da ba­ğırsak askısının kronik bir iltihap so­nucu çekilmesiyle iki bağırsak kıvrı­mının birbirine yaklaşması ve bu kıv­rımların zaman içinde dönmesiyle ge­lişen tıkanmalar sayılabilir. Bağırsak dönmesinin bu son biçimi daha çok sigmoit kolonda görülür. Bağırsak dönmesinin en yaygın nedeni, sığamsı bağırsak hareketlerinin artmasıdır (hİ-perperistaltizin). Hareket artışı ishal­lerde ya da ağır yemeklerden sonra gö­rülebilir.
Hastalığın Yerleşimi
Bağırsak dönmesi en çok bağırsak ask sının bulunduğu bağırsak bölümlerir yani kalınbağırsağın son bölümü ile h cebağırsağı tutar. Normal yapısında b ğırsak askısı olmayan bir bağırsak bölı mümin dönmesi olanaksızdır. Kam arka duvarına yakın bağırsak bölüml rinde dönme görülürse, o bölümleri normalde olmaması gereken bağırs; askısı bulunduğu düşünülmelidir. K ramsal olarak, bağırsak dönmesi bağ sağın her bölümünde görülebilir. Ar yukarıda belirtildiği gibi, en çok tutul bölgeler, incebağırsak ile kahnbağırs ğın son bölümüdür.
Tanı
Karnın sağ alt kadranında dönerek nişleyen bağırsak kıvrımının oluştun ğu şişliğin (kütlenin) elle yapılan mı yenede saptanması tanıyı sağlar. Doğ dan çekilen karın filmlerinde bağır; tıkanması belirtileri görülebilir, ama kanmanın yapısı hakkında bilgi edin­mez. Dolayısıyla, akut karın tabii oluşturan bağırsak dönmesinin nasıl süreç sonucu geliştiği, ancak yapı cerrahi girişim sırasında saptanabilir. • İncebağırsak Dönmesi. İncebağır dönmesi, incebağırsağın bütününde rülürse genel, incebağırsağın bir b( mündeyse yerel dönme olarak adlaı rılır. Tam bağırsak dönmesinde, c bağırsak askısı üst duvarı boyunca rülür. Birinci ve sonuncu incebağn kıvrımları birbirlerinin üzerine kıvr lar. Bu kıvrımlarda önce kan bozulur. Daha sonra bağırsağın öteki bölümleri de etkilenir. İlgili bağırsak bölümü kansız kalır, mavimsi bir gö­rüntü alır ve bu durum uzun sürerse do­ku ölümü gelişir. Bağırsak dönmesinin bu tipi çok sık görülmez ve bağırsağın embriyon dönemindeki oluşum kusuru­na bağlı olarak gelişir. Bu oluşum kusu­ru bazı çocuklarda “mesenterium com-mune” adı verilen birleşik bağırsak as­kısının gelişmiş olmasından kaynakla­nır ve doğumsal bir hastalık olarak gö­rülür. Erişkin hastalarda bağırsak dön­mesi genellikle incebağırsağın bir bölümünde görülür. İncebağırsağm yalnız bir parçası kendi bağırsak askısıyla bir­likte ekseni etrafında birkaç kez döner. Dönmenin gerçek nedeni genellikle ba­ğırsak boşluğunda daralma (stenoz) ya­pan bir hastalık sürecidir. Bağırsak kıv­rımı zorlanma sonucunda bağırsak askı­sı üzerine dönmüştür. En çok üeumun son bölümünde görülür. Dönen bağır­sak bölümü biriken gaz ve sıvıdan dola­yı genişler, mavimsi bir görünüm alır ve zamanla delinebilir.
İncebağırsak dönmesinin belirtileri akut bağırsak tıkanması belirtilerinin aynıdır: Hastada tüm karna yayılan ve ağrılı noktayı tam olarak gösteremedi­ği, ani başlayan, şiddetli bir karın ağrısı ve sürekli kusma vardır. Kusmayla ön­ce besin artıkları, sonra da safra gelir Karın şiştir, gaz ve dışkı geçişi bütü­nüyle durmuştur. İlerleyici sıvı kaybı yetmezlik belirtileri oluşturabilir. Hasta acil olarak hastaneye yatırılmalı ve tek tedavi yöntemi olan cerrahi girişim uy­gulanmalıdır. • Sigmoit Kolon Dönmesi. Sigmoit kolon dönmesi, bağırsak dönmelerinin en sık görülenidir. Çünkü bağırsağm bu bölümünde dönme (volvulus) yapabile­cek birçok etken vardır: Kalınbağırsa­ğın bu bölümü bağırsak askısıyla birlik­te oldukça hareketlidir; bağırsak sıklık­la normalden uzun olabilir; kalınbağır­sağın bu bölümündeki kronik iltihaplar doku kalınlaşmasına ve bağırsak kıvrı­mı uçlarının birbirlerine yaklaşmasına yol açarak dönmeyi kolaylaştırabilir.
Bu tür bağırsak dönmelerinde de he­men dolaşım bozukluğu belirtileri görü­lür. Bükülen bağırsak kıvrımı, gaz ve sıvı birikiminden Ötürü aşın genişler, dolaşım bozukluğuna bağlı olarak mo-rarır ve üzerinde kanama odaklan görü­lür. Zamanla doku ölümü, delinme geli­şir. Bağırsak içeriği delinme noktasın­dan kann boşluğuna akarak kaim zan iltihabına yol açar. Hastanın yakınmala-n incebağırsak dönmesindeki gibidir. Sigmoit kolon dönmesinde olay daha yavaş gidişlidir.
Cerrahi Girişim
Önce laparatomi adı verilen bir ameli­yatla karın boşluğu açılır. Tıkanmanın incebağırsakta olduğu düşünülüyorsa karın boşluğu orta hatta, yukandan aşa­ğıya açılır; bağırsak dönmesi sigmoit kolonda ise kann Ön duvan düz kasının sol yanından yapılan bir kesiyle batın açılır. Tanıda bir kararsızlık varsa kann boşluğunun orta hattan açılması daha uygundur. Tıkanmaya neden olan geliş­me bulunup, incelenir. Bağırsak dön­mesinin etkilediği bağırsak parçası dü­zeltilir.
Dönme ile birlikte genellikle yapı­şıklık da geliştiğinden bağırsak kolay düzeltilemez. Etkilenen bağırsak bölü­mü kesilerek çıkartılır ve arası kesilen bağırsak uçları birbiriyle ağızlaştrnlarak kapatılır. Hasta ameliyat sonrası dönemde dikkatle izlenmelidir. Gere­kirse damar yolundan sıvı ya da kan verilir, şok ve enfeksiyona karşı tedavi uygulanır ve ameliyat edilen bağırsak bölümünün uzun süre boş ve temiz kal­ması için onikiparmakbağırsağı içeriği aspiratör adlı aygıt ile emilip çıkarılır.
BAĞIRSAK İNVAJİNASYONU
Bağırsak invajinasyonu, bir bağırsak bölümünün, hemen yanındaki bir başka bağırsak parçasının içine girmesidir. Olay öne ya da arkaya doğru gelişebi­lir, învajinasyon bölgesinde birbirinin içine girmiş üç yuvarlak yapı görülür. Bu oluşumlar dıştan içe doğru invajine eden silindir, orta silindir ve iç silindir adlarmı alırlar. İnvajinasyonda baş, kı­lıf ve yaka bölümleri bulunur. Baş iç silindirin dış bölümüdür ve katlanarak orta silindir boyunca devam eder. Orta silindirin dışa doğru devam edecek bi­çimde katlandığı yere invajinasyonun yakası denir. Dış silindirin yakadan, baş bölümü ile birleştiği noktaya kadar olan bölümüne ise invajinasyon kılıfı denir. İnvajine olan bağırsak bölümü­nün bağırsak askısı iç silindirle orta si­lindir arasında kalır. învajinasyon kat­ları arasında kalan damarlar, yaka bölü­münde baskıya uğrar. İnvajine olan bö­lümde dolaşım bozulmuştur. İlk aşama­da toplardamarlar baskıdan etkilenir. Bunun sonucunda toplardamarlarda kan akımı yavaşlar ve pıhtılaşma oluşu­mu kolaylaşır. İnvajine olan bölüm mo-rarır ve yeterli kan alamadığından renk değişimine uğrar. Kanama ve kan çö­keltileri görülür. Daha sonra baskı atar­damar dolaşımını da engeller. Doku ölümünün başlaması sonucunda invaji­ne olan parça, bağırsağın öteki bölü­münden kopar. Olay bu aşamadan son­ra iki yönde gelişebilir. Yaka bölümün­de delinmeyi önlemek amacıyla yapı­şıklıklar gelişmişse invajine olan bağır­sak parçası hiçbir zarara yol açmadan ortadan kaybolabilir. Ama çoğunlukla invajine olan bölümde gelişen kangren, bağırsak duvannı delerek ağır bir karın zarı iltihabına yol açar. Yaşamsal tehli­ke doğuran bu yaygın enfeksiyon duru­munda hastayı korumak için hemen gi­rişimde bulunulmalıdır.

Yeri
İnvajinasyonun en çok görüldüğü yer incebağırsağm son bölümü (ileum) ile körbağırsak arasındaki geçiş bölgesi­dir. İncebağırsağm son bölümü kalın­bağırsağın içine girer ve kalınbağırsa­ğın gidişini izleyerek yukarı doğru çı­kar. Buna “ileokolik invajinasyon” adı verilir.
İleum bölümleri arasındaki invaji­nasyon (ileo-ileal invajinasyon) daha az görülür. Burada incebağırsağm bir bö­lümü sonraki bağırsak bölümünün içine girer. Kalınbağırsak bölümleri arasın­daki invajinasyon çok daha az görülür.
Nedenleri
Birincil ve ikincil olmak üzere iki deği­şik invajinasyon türü bilinir. Birincisi çocukluk çağında, bağırsak hareketliliği­nin değişkenliğine bağlı olarak görülen, bağırsak diskinezisidir. Bağırsağın bir bölümü kasılarak küçülürken onu izle­yen bölüm genişler ve küçülen parça ge­nişleyen bölümün içine girer. İkincil in­vajinasyon ise daha çok erişkinlerde gö­rülür. Özellikle polip gibi saplı tümör­lerden kaynaklanan ya da başka bir ne­denle ortaya çıkan bağırsak kanalı daral­ması (stenoz) sonucunda, sürüklenen ba­ğırsak parçası invajinasyon yapar.
Belirtileri
Hastalığın başlangıç belirtileri birincil ya da ikincil tablolarda birbirinden fark­lı bir seyir gösterir. Ama her iki olayda da hastalık oldukça ciddi gidişlidir; er­ken tanı ve acil tedavi gerekir. Genişle­yen parçanın içine giren bağırsak bölü­mü çok ender olarak kendiliğinden geri çıkıp iyileşebilir. Birincil invajinasyon, küçük hastalarda aniden ortaya çıkar. Şiddetli karın ağrısı, inatçı kusma, ka­rında gerginlik en Önemli belirtilerdir. Hasta elini karnına koyunca genellikle sınırları kesin olarak belli olan, çok ağrı­lı ve uzamış bir kütle duyumsar; bu küt­le invajinasyonun kendisidir.
Bağırsak kanalında gaz ve dışkı ge­çişi tam olarak durmadan önce, tahriş olan bağırsak mukozasından salgılanan bol sünıüksü salgıyla birlikte az miktar­da kan çıkarılır. Bu kan invajinasyon bölgesinde kan dolaşımının bozulması sonucunda sızar.
Erişkinlerde ikincil invajinasyon gö­rülür ve belirtileri asıl hastalığı bastıra­rak bağırsağın bir bölümünü tıkar. İn­vajinasyon erişkinlerde birden bire or­taya çıkmaz; daha önce birçok bağırsak rahatsızlığı görülür. Ağrılar ve inatçı kabızlık dönemleri birbirini izler. Has­talık süreci başladıktan sonra, gidişi hızlanır. Hasta erken tedavi edilmezse gittikçe kötüleşir, sıvı yitimi artar, karın zan iltihabı başlar ve kısa sürede ya­şamsal tehlike ortaya çıkar.
Yabancı cisimlerin neden olduğu tıkanma:Bazen bir safra taşı bağırsak kıvrımlarının arasına düşerek, yabancı bir cisim gibi etki eder ve bağırsak tıkanıklığına neden olabilir. Safra taşının genellikle büyük ve yüzeyinin düzensiz olması, bağırsak kanalı içinde ilerlemesini engeller. Kesitte, taş ile bütünüyle tıkanmış bağırsak boşluğu görülmektedir.Bağırsak içeriğinin neden olduğu tıkanma: Taşlaşmış dışkı (felakom). Bağırsak kanalının kesitinde büyük ve kahverengi bir kütle (felakom) görülüyor. Kütlenin düzensiz yüzeyi sümüksü bir katman ve çizgi halinde kanla kaplıdır. Tıkanma öncesindeki bağırsak bölümünde zorlanma izleri vardır. Tıkanmanın altında ise Özel bir değişiklik görülmez.
Tedavi
Hasta, bağırsak tıkanmasından kuşkula-nıldığı anda hastaneye kaldınlnıalıdır. Tanıya götürücü en işlevsel inceleme yöntemi karın filminin çekilmesidir. İlk olarak doğrudan karın filmi ile tıkanma bulgusu olup olmadığı kesinleştiriiir. Tı­kanma belirtisi bulunursa, baryum sülfat gibi bir kontrast madde ile lavman yapıl­dıktan sonra çekilen karın filmiyle kesin tanıya ulaşılır. Cerrahi girişime karar vermeden önce, tıbbi tedavinin denen­mesi yararlıdır. Şoku önlemeye yönelik genel tedavi önlemleri ile invajinasyonu çözmeyi amaçlayan boşaltıcı lavman uy­gulaması başlıca tıbbi tedavi yöntemleri­dir. Tıbbi tedavinin basan oranı tanının erken konmasına bağlıdır. Tanının ge­cikmesi durumunda cerrahi girişime başvurulur. Ameliyatta karın duvarı orta hattan açılarak karın boşluğuna girilir, invajinasyonun yerleştiği bağırsak bölü­mü bulunur ve sıkışan bağırsak parçası yumuşak hareketlerle dışarı çıkartılmaya Çalışılır. Ama ilk hastalık belirtileri gö­rüldükten sonra çok zaman yitirilmişse, invajinasyonu düzeltme girişimi başarı­sız kalır ve hastalıklı bağırsak bölümü kesilerek çıkartılır; iki yanda açık kalan bağırsak uçları birbiriyle dikilerek ağız-laştrnhr ve devamlılıkları sağlanır (ert-teroenterostomi).
AMELİYAT SONRASI GÖRÜLEN BAĞIRSAK TIKANMALARI
Özenle yapılan bir cerrahi girişim son­rasında da bağırsak tıkanması görülebi­lir. Ameliyat sonrasında erken dönem­de, genellikle bağırsak duvarındaki di­kiş hattından kaynaklanan bir boğulma sonucunda mekanik tıkanma gelişebi­lir. Böyle durumlarda ayırıcı tanıya gi­dilerek, bu sonucu yaratabilecek iki et­kenin, akut mide sarkması ile mide ve bağırsak felcine bağlı paralitik gaz biri­kiminin varlığı araştırılır. Bu olgularda mideye sokulan bir sonda ile mide içe­riğinin boşaltılması hastayı rahatlatır. Ama tıkanma tanısı kesinleşirse, hasta­nın yeniden ameliyat edilmesi zorunlu­dur. Cerrahi girişim sonrası bağırsak tı­kanmaları ameliyattan 4-5 gün sonra ortaya çıkabilir. Genellikle ateş yüksel­mesi ile birlikte görülen tıkanma, ilti-habi, mekanik ya da paralitik nitelikte olabilir.
Cerrahi girişim sonrası görülen ba­ğırsak tıkanmalarında tanıya erken va­rılsa da, dokulardaki yan iyileşme tep­kimeleri sonucunda gelişen bütün yapışıklıkların yeni bir ameliyatla ortadan kaldırılabilmesi olanaksızdır, Dolayı­sıyla yeni bir ameliyat, bir yandan akut tıkanma tablosuna çözüm getirirken, öte yandan karın içinde yeni yapışıklık­lara da ortam hazırlar. Böylece her ameliyattan sonra yeni bir bağırsak tı­kanması tablosu yinelenebilir.