DEMİR EMİLİMİ Faydaları

Vücutta bulunan birçok maddenin atılması, bu maddenin gıdalar aracılığıyla dışarıdan alman miktarına yakından bağlıdır.
DEMİR EMİLİMİ
Kimyasal simgesi Fe olan demir nor­mal bir erkek vücudunda kg başına 50 mg, kadın vücudunda ise kg başına 35 mg bulunur. Madde uzun süre vücuda alınmamışsa, bu maddeyi tutan süreçler devreye girerek atılımı en aza indirir ya da tamamen durdurur. Demir için böyle koruyucu bir süreç yoktur; dışarıdan demirin gel­mesine bağlı olmaksızın, her gün belirli miktarda demir vücuttan atılır. Aradaki fark kadının ge­reksiniminin daha az olmasından değil, âdet kanamasıyla daha çok demir yitir­mesinden kaynaklanır
Bu ne­denle dışarıdan demirin alınmadığı du­rumlarda, demir eksikliği kaçınılmaz bir biçimde ortaya çıkacaktır. Adet ka­naması olmayanlarda, yani erkekler ile henüz âdet görmeye başlamamış kız ço­cuklarında ya da âdet kanamaları dur­muş menopoz çağındaki kadınlarda de­mirin başlıca kaybedilme yolu bağır­saklardır. Her gün yüzeysel bağırsak mukoza hücrelerinin bir bölümü dökü­lerek atılır ve bunlarla birlikte içlerinde bulunan demir de vücudu terk eder. Bu olgularda kan yitimi günde ortalama 1 mg’yİ bulur. Âdet gören kadınların yi­tirdiği günlük ortalama miktar ise kana­ma nedeniyle daha yüksektir. Her mili­litre kanın 0,5 mg demir içerdiği göz önüne alınırsa, kadınların âdet günlerin­deki ortalama kan yitimi erkeklere oranla kat kat fazladır. Aylık olarak he­saplandığında, kadınların erkeklere gö­re günde ortalama iki kat daha fazla kan yitirdikleri görülür. Gebelik duru­munda demiıin bir bölümü dölütün kan hücrelerinin yapımında kullanıldığın­dan, demir gereksinimi daha da artar. Bütün bu farklılıklar kadınlarda demir eksikliğinin neden daha kolay ortaya Çıktığını açıklar.
Gıdalarla alman demir incebağırsak-larda emilir. Emilen demirin bir bölü­mü bağırsak hücrelerinde bulunan özel bir proteinle birleşerek ferritin denen bileşiğe dönüşür. Ferritin incebağırsa-ğın demir deposudur ve vücut gereksi­nim duyduğunda demir proteinden ayrı­larak kana geçer. Kan yapımının arttığı ve böylece daha çok demirin gerektiği durumlarda, emilen demirin büyük bir bölümü incebağırsak hücrelerinde de­polanmadan doğrudan kana verilir. Dı­şarıdan alımın gereksinimi aştığı du­rumlarda ise ferritin depolan gittikçe artar; bu fazlalık incebağırsak mukoza hücrelerinin dökülmesiyle vücuttan atı­lır. Kana geçen demir ise transferin de­nen özel bir proteine bağlanarak doku­lara taşınır. Kan demir yoğunluğu nor­malde 100 mi kanda 100 mikrogramdır. Kanda serbest olarak bulunan miktarın yanı sıra alyuvarların içindeki hemog­lobin molekülünde de bir miktar demir vardır. Ömrünü tamamlayan bir alyuvar esnekliğini yitirdiğinden dalaktaki ince damarlardan kıvrılarak geçemez ve bu­rada parçalanır. Bu sırada açığa çıkan demirin büyük bir bölümü yeni hemog­lobin yapımında kullanılır.