->
Geçici felç süreleri uzadıkça kalıcı felç ihtimalinin sıklığı da artar. Bunlar bir kaç dakikadan bir kaç saate kadar uzayabilir. Genelde vucudun bir yarısında geçici kuvvet kayıpları izlenebilir.
Kalıcı felç durumları çoğu kez önceden kendini belli eder. Hatta 24 saati bile bulabilir
Felçdeki öncü belirtiler her zaman kuvvet kaybı şeklinde olmaz bazende geçici konuşma bozukluğu, geçici hafıza kaybı ya da geçici görme kaybı şeklinde de izlenebilir. Geçici iskemik atak olarak adlandırılan bu belirtiler hiç bir iz bırakmadan en fazla 24 saat içinde kaybolurlar. Yapılan araştırmalara göre eğer önlem alınmasa ve tedavi uygulanmassa böyle geçici iskemik atak belirtileri gösterenler 1-2 yıl içinde felç olmaktadırlar.
Son yıllarda çevresel şartlar ve beslenme koşulları, felç hastalıklarını daha erken yaşlara indirmiştir. Özellikle stresli yaşam koşullarının da payının büyük olduğu düşünülmektedir. Felç hastalığı günümüzde en büyük maluliyet nedenlerinden biridir. Kişiyi sosyal çevresinden koparır. İş pozisyonlarını olumsuz etkiler. kişinin çalışarak kendi hayatını kazanması neredeyse imkansızlaşır. Hayatına devam edebilmesi için bir başka şahısın varlığına ihtiyaç duyabilir. Dolayısıyla hem kendisinin hemde aileden bir başka birinin sosyal ve iş hayatını olumsuz etkiler. Bazı hastalar evinden hatta odasında çıkamayacak durumda bakım gerektirecek durumda olurlar. Zaten tedavi deki en büyük hedef hastayı eski sağlığına tamamen kavuşturmak değil, kişinin mobilize olmasını böylece kendi ayakları üzerinde durmasını sağlamaktır. Zira felç hastasının tamamen düzelmesi neredeyse imkansızdır.
Bu nedenle felcin öncü belirtilerini çok önemsemek ve daha felç gelmeden tedaviye başlamak, özetle koruyucu tedavi uygulamak, bu kişilerde olası felç hastalığının gelişmemesi konusunda çok önemlidir. Zira felç geldikten sonra bir daha asla eski sağlığına dönemeyecek, hatta bazı kişiler ilk dönemlerde hayati tehlike yaşayabileceklerdir. Bugun hastanelerimizin yoğun bakım üniteleri felç hastaları ile doludur. Hem bireysel hem de ülke ekonomisi açısından, koruyucu tedaviyi çok ön plana çıkarmamız gerektirmektedir.
Beyini besleyen iki önemli damar sistemi vardır. Bunlardan biri ön taraftaki şah (karotis) damarlar, diğeri ise nisbeten daha arkadan beyine giriş yapan vertebrobaziler sistemle ilgili damarlardır. Karotis sistemi, vertebrobaziler sistemden çok daha fazla önemlidir. Karotis sistemini ilgilendiren felçler tabiatıyla çok daha önemlidir. Bu iki damar sisteminin geçici iskemik atakları da farklı belirtiler arz eder.
Karotis sistemi ile ilgili geçici iskemik atak belirtileri şunlardır;
Vucudun bir yarısında kuvvet kaybı, his ve duyu kaybı
Bir gözde geçici körlükler
Geçici konuşma bozuklukları
Geçici hafıza kayıpları
Vertebrobaziler sistemle ilgili iskemik atak belirtileri;
Baş dönmesi ve dengesizlik atakları, bir kaç dakika ya da daha uzun süren ani göz kararmaları
Çift görme ve görme bulanıklığı
Düşme nöbetleri; ani gelişir ve bazen kişi düşmeden toparlayabilir. Genelde ‘’birden dizlerimin bağı çözülüyor’’ şeklinde dile getirilir.
Geçici iskemik ataklar henüz kollateral yani tolere edici damarlar gelişmediği için orta yaşlarda daha tehlikelidir ve kalıcı felçle sonuçlanma ihtimali yüksektir. 65 yaş ve daha ileri yaşlarda ise nisbeten gelişen kollateraller nedeniyle kalıcı felç ve hayati tehlike biraz daha düşüktür. Ancak şurası unutulmamalıdır ki, özellikle karotis sistemle ilgili felç hastalığında her zaman hayati tehlike söz konusudur.
Yukarda sıraladığımız belirtilerden herhangi biri görüldüğünde derhal bir nörologa başvurmalıdır. Bu şikayetler ihmale gelmez ve gecikildiği taktirde telafisi imkansız sonuçlar doğurabilir.
Ancak asıl olan gerek felç gerekse geçici iskemik atak gelişmesine zemin hazırlayan risk faktörlerini ortadan kaldırmaktır. Söz konusu risk faktörlerini şöyle sıralayabiliriz;
1-Doğumsal olarak damarların yapısı
2-Hipertansiyon
3-Ateroscleroz (damar sertliği)
4-Kalp kapak hastalıkları
5-Kollesterol (LDL, VLDL) ve trigliserit yüksekliği
6-Sigara içme
7-Şeker hastalığı
8-Aşırı Alkol kullanımı
Bir yanıt bırakın
Yorum yapabilmek için giriş yapmalısınız.