İşimiz bile bağımlılık yapabilir

Neredeyse her şeye karşı bağımlılık geliştirebiliriz. Mark Griffiths ödüller devrede ise insanların neredeyse her şeye karşı bağımlılık geliştirebileceğine dikkat çekiyor…
Yirmi beş yıldır kumarla ilgili dikkat çekici çalışmalara imza atan Dr. Oysa Nottingham Trent Üniversitesinden Dr. İşinizi çok mu seviyor sunuz? İşiniz bile bağımlılık yapabilir..
Pek çok kişi için “bağımlılık” kavramı alkol, nikotin, kokain ve eroin gibi madde kullanımıyla eşdeğer bir durum
Griffiths en ileri kumar bağımlılığının bile her hangi bir psiko-aktif madde kadar bağımlılık yarattığı kanısında…
Kumar bağımlılığının sosyal yaşam ve sağlık üzerindeki olumsuz etkileri çok fazla ve huysuzluk, ilişki problemleri, işe devamsızlık, aile içi şiddet gibi, daha geleneksel bağımlılık tipleriyle ortak pek çok yöne sahip. Kumarbazlar ve diğer mağdurlar açısından bağımlılığın sağlık üzerindeki etkileri şöyle: anksiyete, depresyon, uykusuzluk, intestinal bozukluklar, migren, strese bağlı bozukluklar, mide problemleri ve suisidal düşünceler.
Patolojik kumarbazlar üzerine yapılan bir araştırmada, kesilme nöbetleri geçirdiklerinde, bu kişilerin uykusuzluk, baş ağrısı, iştah kaybı, fiziksel bitkinlik, kalp çarpıntıları, kas ağrıları, nefes almada güçlük ve titreme gibi, en az bir fiziksel yan etki yaşadıkları bildirilmiş. Doğrudan madde bağımlılığı ile karşılaştırıldığında, patolojik düzeyde kumar oynayan kişilerin bu davranıştan vazgeçmeye çalıştıklarında daha fazla fiziksel yoksunluk etkilerine maruz kaldıkları saptanmış.
Kumar oynama gibi davranışlar gerçek bir bağımlılığa dönüşebiliyorsa, video oyunları, iş veya egzersizin de gerçekten bağımlılık yaratmayacağını teorik olarak izah etmek mümkün değil. Bu noktada akla gelen en önemli soru şu; sıklıkla yapılan keyif verici etkinlikler ne zaman bağımlılığa dönüşür?
AŞIRI DAVRANIŞLAR TEK BAŞINA BAĞIMLILIK ANLAMI TAŞIMAZ
Aşırı aktivitelere katılan pek çok kişiyi bağımlı olarak sınıflandırmak yanlış olacaktır. Çünkü bu kişilerin söz konusu davranışlar sebebiyle zararlı etkilere maruz kaldıkları görülmüyor.
Özetle, aşırı keyif verici etkinliklere katılmakla bağımlılık arasındaki temel fark şu; sağlıklı etkinlikler yaşama bir değer katarken,” bağımlılık” ondan bir şeyler götürmekte.
Bir davranışın bağımlılık olarak tanımlanabilmesi için kişinin hayatındaki en önemli etkinliğe dönüşmesi veya duygu durumlarını en fazla etkileyen şey olması gibi belirli sonuçlar doğurması gerekiyor. Bu durum iş ve kişisel sorumluluk alanlarında çatışmaya yol açabilir ve hatta kişiler bu durumdan vazgeçmeye çalıştıklarında “nüks” yaşayabilirler.
Etkilerini hissetmek için zaman içerisinde etkinliği daha fazla yapma ihtiyacı ve yapılamadığı zaman fiziksel ve psikolojik olarak yoksunluk semptomları yaşamak bağımlılığı teşhis etmek açısından önemli.
Kimyasal veya davranışsal olsun bağımlılık geliştirme biçimi karmaşıktır.
Bağımlılık davranışının ortaya çıkışında biyolojik/genetik yatkınlıklar, kişinin yetiştiği sosyal çevre, kişilik faktörleri, tutum, beklenti ve inanışlar gibi kişinin psikolojik yapısı rol oynar.
Pek çok davranışsal bağımlılık gerçekte “örtük” bir haldedir. Bu tip bağımlılıklar tıp çevrelerince dikkate alınması gereken önemli bir sağlık sorunudur ve en az madde bağımlılığı kadar ciddi sorunlara yol açabilir.
BBC Health News – Çeviri: Ayda Çayır