Okul Fobisine Neler Yol Açıyor?

Bu noktada yalnızca öğretmen ve okul idarecilerinin değil, anne babaların da dikkat etmesi gereken noktalar var. Psikolog Ferahim Yeşilyurt, okula yeni başlayacak çocukları olan ailelerin en çok merak ettiği soruları yanıtladı.

Anne-babanın aşırı koruması,

okul fobisine yol açabiliyor!

Mini mini birler, okula başlıyor! Bugünlerde kimi heyecanlı, kimi ürkek, kimi meraklı… Çocukların, ilkokul günlerinde yaşadıklarının tüm eğitim hayatları üzerinde önemli bir etkisi var. Atılan bu ilk adım, duygusal açıdan da bir yeni bir dönemin başlangıcı oluyor. İşte bu nedenle, iyi ve doğru bir başlangıç yapmak önemli

Çocukları okula hazırlamak için neler yapabiliriz?

Ailelerin öncelikle okula başlayan çocuklarını duygusal ve psikolojik yönden okula hazırlamaları gerekiyor. Bu hazırlık için;

Öncelikle ilk haftalarda çocuğunuzun biraz stres ve kaygı yaşamasının normal olduğunu ona anlatın. Okula başlamadan önce bu konuyla ilgili muhakkak onunla konuşun.

Çocuğunuzun fiziksel ve ruhsal sağlığını mutlaka kontrol ettirin. Çocuk doktoru, göz doktoru ve diş hekimi muayeneleriyle birlikte gerekiyorsa psikolog görüşmesini organize edin.

Okullar açılmadan en az bir hafta önce uyku ve yemek saatlerini yeniden planlayın.

Televizyon ve bilgisayar karşısında geçirdiği saatleri kısıtlamaya çalışın. Yazın bu süre artmış olabilir. Ancak okullar açılırken bu zaman diliminin kısıtlanmasında yarar var.

Ders motivasyonunu artırabilecek eğitim malzemeleri alın. Okul alışverişine birlikte çıkın ve mümkün olduğunca onun seçimlerine saygı gösterin.

Kendi öğrencilik yıllarınız ile ilgili paylaşımlarda bulunun. Bu paylaşım onlara öğüt vermekten daha çok işe yarar.

Okula başlamadan önce okulla ilgili ne tip bilgiler verilmelidir?

Okul, çocuk açısından öncelikle arkadaş ve oyun demektir. Öncelikle bu özellikleri vurgulamakta yarar vardır. Çocuğa yeni arkadaşlarının olacağı ve onlarla yeni oyunlar oynayacağı anlatılmalıdır.

Çocuğuma okula hazırlamak için neler anlatılmalı?

İlkokul ortamı çocuk için yepyeni bir sosyal çevredir. Bu yeni ortamın kendine özgü uyulması gereken kuralları vardır. Çocuklar, oyun oynadıkları ana okul ortamından sonra bir anda çeşitli kurallarla tanışırlar. Tuvalete gitmek, su içmek, oyun oynamak artık hep kurallar dahilinde olacaktır. Çocukların bu güçlükleri yenebilmesinde, ilkokulun onlar için mutlu ve yaratıcı deneyimlerle dolu bir yer haline getirilmesinde ailelere önemli görevler düşüyor.

Çocukları okula başlayan aileler onlardan uzaklaştıkları için bir takım korkular içerisine giriyor. Öncelikle ailelerin bu konudaki kaygılarından uzaklaşmaları gerekiyor. Kendi kaygılarını azaltan veli, çocuğuna da model oluyor. Diğer taraftan okula ilk günlerde birlikte gitmek, öğretmeniyle tanışmak ve çocuğun kaygısını azaltmaya çalışmak faydalı olacaktır.

Çocuklar okulun ilk günlerinde nasıl kaygılar taşıyabilirler?

Arkadaş bulabilecek miyim? Öğretmene kendimi gösterebilecek miyim? Arkadaş ve sınıfımı bulabilecek miyim? Ya kaybolursam? Tuvaletim geldiğinde ne yapacağım? gibi endişeler yaşarlar. Bu endişeler zamanla okula uyumla birlikte azalır.

Öğretmeni ile ilişkimiz nasıl olmalıdır? Öğretmen çocuğa nasıl davranmalıdır?

Öğretmen anlayışlı ve destek olmalıdır. Sert otoriter öğretmenler çocuğun okuldan korkmasına neden olabilir. Aileler öğretmenle iyi bir ilişki kurmaya çalışmalıdır. Öğretmen ve okulla ilgili çocuğun yanında eleştiri yapmaktan kaçınılmalıdır.

Okula gitmek istemeyen çocuğa karşı aile nasıl davranmalıdır?

Başlangıçta anlayışlı yaklaşılmalı, çocuğun kaygıları paylaşılmalıdır. Diğer taraftan okul ile iyi bir ilişki kurulmalıdır. Başlangıçta çocukla okula birlikte gidilmeli, ardından aşamalı olarak yavaş yavaş okuldan uzaklaşılmalıdır. Böylece çocuğun okulda alışması sağlanacaktır. Çocuğun okuldan korkması nedeniyle çocuk geri eve götürülmemelidir. Böyle yapılması çocuğun korkusunu pekiştirmiş olur. Zamanla okul fobisine dönüşebilir.

Okul fobisi nedir?

Okul fobisi, kuvvetli bir endişe nedeniyle çocuğun okula gitmeyi reddetmesi ya da bu konuda isteksiz görünmesidir.

Okul fobisi olan çocuklarda mide bulantısı, karın arısı ya da baş ağrısı şeklindeki bedensel şikayetler görülür.Bu belirtiler genellikle sabahları uyanır uyanmaz görülmekte ve okula gitmemelerine karar verilir verilmez de kendiliğinden kaybolmaktadır.Eğer çocuğa okula öğleden sonra gitmesi önerilirse, belirtilerin aniden kaybolduğu görülebilir.

Hafta sonları okul fobisi olan çocukların en sevdikleri günlerdir. Diledikleri gibi oyun oynayabilecekleri,okula gitmeyecekleri için bedensel şikayetler görülmez.

Kimlerde daha sık görülebilir?

Özellikle anne ya da babasına çok düşkün, evde aşırı özen gösterilen çocuklarda daha sık okul fobisi görülür.

Aile yapısının etkisi nedir?

Okul fobisi olan çocukların yaşamlarının daha önceki yıllarında anneleri tarafından aşırı özenilerek ve aşırı korunarak büyütüldükleri görülür.

Bu tür annelerin sürekli olarak çocukların memnun ederek, onların sevgisini kazanma çabası içinde oldukları, tüm gereksinimlerini karşıladıkları ve onları sürekli olarak hayal kırıklığına uğramaktan korudukları dikkatimizi çeker. Bu anneler özellikle çocukların bedensel rahatsızlığıyla yakından ilgilidirler. Bazıları çocukları gözlerinin önünde olmadığında kendilerini çok yalnız hissederler .Psikolojik ve fizyolojik olarak çocuklarıyla yakın olma gereksinimi duyarlar.

Bazı annelerin çocuklarını anaokuluna göndermekten kaçındıkları gibi arkadaşlarının evine bile oyun oynamak için göndermek istemediği görülmektedir.