Onyomani (Alışveriş Bağımlılığı) Nedir?

Artuner Deveci, sosyoekonomik durumu değişime uğrayan Türkiye’de alışveriş bağımlısı sayısında son 10 yılda önemli bir artışın yaşandığını söyledi.
ALKOL BAĞIMLILIĞINDAN FARKSIZ
“Onyomani’nin alkol ve madde bağımlılığında hiçbir farkı yok” diyen Deveci, hastalığın tam olarak psikiyatri tanı sınıfına girmese de gelecekte oldukça önemli yer bulacağına dikkat çekti.

Uzmanlara göre bu rahatsızlığın, alkol ve madde bağımlığından hiçbir farkı yok. Dr. Tedavi edilmeyen bağımlılık, boşanma nedenleri arasında önemli yer tutuyor
Bilim insanları, toplum sağlığı için ciddi bir risk faktörü olmaya başlayan “Onyomani” yani alışveriş bağımlılığı için uyardı. Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç
Hastalığın kadınlarda daha sık görüldüğünü belirten Deveci, “Bağımlı olan kişi alışveriş yapmadan rahat etmez, kendini huzursuz, sinirli ve gergin hisseder. Ayrıca tekrarlayıcı ve dürtüseldir. Kişiler bu alışkanlığı kontrol etmeye çalışıyor ama başarısız oluyor. Günde 8-10 saat kadar vaktini alışverişe ayırır. Alışverişi yaptığı sırada madde almada alınan hazzın aynısını hisseder. Beğendiği veya beğenmediği bir şeyi alması çok önemli değil. Genelde aldıkları şeyleri kullanmazlar. Dolaplara yığar, hiç çıkarmazlar” diye konuştu.
TEDAVİ ŞART

Doç. Dr. Artuner Deveci, onyamaninin kişisel ve ailesel sorunlara yol açabileceğine vurgu yaptı. Hastaların kontrolsüz harcama nedeniyle büyük miktarlarda borçlanabildiğini belirten Deveci, bunun evli çiftler arasında huzursuzluğa, kavgaya ve boşanmaya neden olabileceğini söyledi. Deveci sözlerine şöyle devam etti: “Bağımlılara genellikle bilişsel davranış terapisi uygulanır. Ancak ilaç da önerilebilir. Çoğu bu hastalıktan habersizdir. Depresyon ve anksiyete bozukluğuna eşlik etme ihtimali de var. Aile içi sorunlara yol açtığı gibi hastanın işini kaybetmesi gibi olumsuz sonuçlar da doğurabilir. Bu nedenle mutlaka tedavi edilmeli.”
KADINLAR GİYİM ERKEKLER ELEKTRONİK
Alışveriş merkezlerinin bağımlılar için en cezbedici yerler olduğunu savunan Doç. Dr. Deveci’ye göre, bağımlı kadınlar giyim, kozmetik ve mücevher almak isterken erkekler daha çok elektronik, otomotiv ve büyük ev aletlerini tercih ediyor.
Onyomani ne demektir ?
Onyomani; alışveriş bağımlılığı ya da takıntılı alışveriş davranışı olarak tanımlanabilir. Çoğu zaman ihtiyaç dışı ve kontrolsüz bir şekilde para harcama, aşırı alışveriş yapma arzusu, alışverişi ve para harcama ile yoğun zihinsel meşguliyet şeklinde gözlemlenir. Kişi ağırlıklı olarak kızgın, üzgün ya da kaygılı hissettiğinde alışveriş yapma ihtiyacı ve arzusu sergiler; alışveriş sırasında keyif, zevk ve coşku; alışverişin kısa süre sonrasında da geçici bir rahatlık, haz ve doyum hissederken; uzun vadede suçluluk, utanç ve sıkıntı hisleri belirginleşmeye başlar. Bir süre sonra, harcanan paranın miktarının ve yapılan alışverişin başlı başına kişinin hayatı için bir problem yaratmaya başlaması ile durum patolojik bir kısırdöngü haline gelir. Kişi, hayatındaki insanlarla ve yakınlarıyla para ve harcamalar konusunda tartışmalar ve çatışmalar yaşamaya başlar. Alışverişin tutarı ve alınanların miktarı konusunda yakın çevresine yalanlar söylemeye başlar; yanında kredi kartları olmadan kendini “eksik’’, “yarım’’ hatta “kaybolmuş’’ gibi hisseder…
Onyomani, zaman içinde, kişinin özel, ailevi ve sosyal hayatında ilişkisel çatışmalara zemin hazırladığı gibi, mesleki ve maddi problemlere de neden olur. Çoğunlukla, depresyon, kaygı bozuklukları ya da bastırılmış öfke ve saldırganlık duyguları ile paralel olarak ortaya çıktığı gözlemlenir. Onyomani, teorik ve psikodinamik olarak diğer bağımlılıklarla paralellikler taşır; alkol, ilaç ya da uyuşturucu madde bağımlılıklarından ya da yeme bozukluklarından çok da farklı değildir.