UZAKTAN KUMANDALI YALAN MAKİNASI

Amerikan Savunma Bakanlığı, zanlıların yalan makinesine bağlanmadan uzaktan kontrol edilebilen bir yalan makinesi projesini geliştiriyor.
RPA’lar çoğunlukla deri teması veya kablolar olmadan, zan altındaki kişinin fizyolojik parametrelerini değerlendirmek için deriden yansıyan mikrodalga veya lazer ışınlarından yararlanıyor.
Cihaz, “hareket halindeki veya işbirliğine yanaşmayan zanlılar” üzerinden yansıyan bir ışını inceleyerek, zanlının nabız atışını, solunum hızını ve “galvanik deri tepkisi” adı verilen deri üzerindeki elektriksel geçirgenlikteki değişiklikleri hesaplıyor. Zanlılar dedektörden geçirildiklerini anlamayacaklar.

Uzaktan Personel Değerlendirme (Remote Personnel Assessment-RPA) adı verilen cihaz, terörist veya intihar bombacısı olup da stres belirtileri gösteren kişilerin noktasal olarak tespit edilmesini de sağlayacak.
Savunma Bakanlığı çok sayıda RPA projelerini değerlendiriyor

Fizyolojik konum

Bu parametreler klasik yalan dedektörünün ölçtüğü parametrelerle benzeştiği için RPA’ların da zanlının fizyolojik durumu hakkında bilgi vereceği düşünülüyor.
Zanlı sinirli veya saldırgansa, derisinden yansıyan ışın bunu belli edecek. Böylece bu cihazlar zanlıların sorgulanması sırasında uzaktan kumandalı veya gizli yalan dedektörü olarak hizmet verecekler.
İngiltere’deki Sussex Üniversitesi’nden uzaktan etkili sensorlar konusunda uzman elektrik mühendisi Robert Prance, bu yeni cihazlarla ilgili endişelerini şöyle dile getiriyor: “Bu cihazlar, göğsün iniş kalkışını hisseden kızılötesi lazerler yardımı ile soluk alma hızını ölçebilirler. Ancak giysilerin üzerinden nabzı nasıl ölçebileceklerini merak ediyorum.”
RPA projeleri içinden biri seçilip, cihaz başarıyla geliştirilebilse dahi üzerindeki tartışmalar kesilmeyecek. Uzaktan kumandalı yalan dedektörü, standart poligraf testlerinden daha zorlu sorunlarla karşılaşacak. 2003 yılında Amerikan Bilimler Akademisi, standart poligraflarla ilgili şu raporu hazırlamıştı: “Poligraf testlerinden kesin bir sonuç almak çok zordur, çünkü testi uygulayan kişi zanlının spesifik sorularda heyecanlanmasını ister.”
İngiltere’deki Leeds Metropolitan Üniversitesi’nden Steve Wright ise, RPA’nın günlük yaşamın akışı içinde huzursuzluk yaratan bir etmen olarak algılanacağına dikkat çekiyor.
http://www.hurriyet.com.tr/